Blister Ambalaj Nedir?

‘ISIL OLARAK ŞEKİLLENDİRİLMİŞ PLASTİK AMBALAJLAR’

Termoform plastik ambalajlar (blister) belli başlı üç aşamada üretilir. Birinci aşama plastik taşıyıcı katman (web) ekstrüde edilip rulo haline getirilir. İkinci aşamada rulodan alınan plastik katman (web) ısıl şekillendirme makinesinde ısıtılarak daha henüz yumuşak konumdayken kalıpla preslenerek ya da derin çekme yöntemiyle şekillendirilip soğutulur. Soğutulduktan sonra ortaya çıkan AMBALAJ, tepsi, tava kâseler kesilir ve levhanın geri kalanı ekstrüzyon aşamasına geri gönderilir. Üçüncü aşama ise hazırlanmış paketlerin üzerine baskı yapılır. Isıl olarak şekillendirilen, kapaklı kâseler, yoğurt, dondurma ve çeşitli tatlıların dâhil olduğu süt ürünlerinin deterjan gibi ürünlerin tüketici ambalajı olarak kullanılır. Tepsiler ise genellikle et, et ürünleri ve meyveler için perakende ambalaj işlevi yapar. Blister çeşitleri; Yapıştırmalı Blister, Kıvırmalı Blister, Kilitli Blister, Frekans Blister’dir.

HIPS (Yüksek Darbelere Dayanıklı Polistren) Kaplar, Tespsiler:

Isıl olarak şekillendirme özelliği iyi olan HIPS’den termoform yöntemiyle üretilen kap, tepsi, tava tipi ambalajlarının sağlamlığı yeterlidir. HIPS kap ve tepsiler yoğurt, peynir, tarama, dondurma ve çeşitli tatlıların ambalajı olarak kullanılır.

PS (Polistren Köpük) Ambalajlar:

Çok hafif ve yoğunluğu düşük iyi bir ısı yalıtım özelliği olan PS’den üretilen tepsiler kırılgan olduğu için kullanım alanı dardır. Bu ambalajlar, et ve et ürünleri ile yumurta için perakende satış ambalajları olarak kullanılır.

PVC (Polivinilklorid) Kap ve Tepsiler:

Oldukça iyi kimyasal dirence sahip, sağlam, çok berrak ve kolay renklendirilebilen ve yağlara karşı iyi bir bariyer sağlayan PVC’den üretilen kap ve tepsiler margarin, tereyağ, reçel, marmelat, taze et ve et ürünleri, çeşitli çikolataların ambalajı olarak kullanılır. Gıda ambalajı olarak kullanılacak ise bu kabın gıda ile direkt temas etmesi uygun kalitede PVC’den üretilmelidir.

PP (Polipropilen) Kaplar:

Isıl şekillendirme uygulamalarında oldukça yeni olan PP, HIPS ile rekabet halindedir. PP levhasının hem ekstrüde edilmesi hem de ısıl olarak şekillendirilmesi daha yavaştır ve bu nedenle HIPS’ dan daha pahalıdır. Isıl olarak şekillendirilen HIPS ve PP ambalajları arasındaki fiyat farkı bütün dünya pazarlarında çok büyük farklılıklar gösteren ham madde fiyatlarına bağlıdır. Ancak PP’in, yüksek ısıya dayanıklılığı (120 -140 °C), su buharı ve oksijen karşı iyi bariyer özelliğinin olması ve kimyasal maddelere karşı direnci gibi özellikleri, ısıl olarak şekillendirilen ambalajlar içinde onu en iyisi yapar.

CPET Kristalize Polyester Kap ve Tepsiler:

CPET, kap ve tepsiler yenidir. Bu kaplar, pahalı gıda ürünlerinin ambalajı olarak kullanılır, CPET tepsiler, alüminyum tepsilere bir alternatif olarak ortaya çıkmış.

Tepsiler genellikle uygun bir plastik filmle ya elle ya da otomatik makineyle shrink ya da stretch sargılama şeklinde kapatılır. Tava ve kâseler elle ya da otomatik makinelerle doldurularak kapatılır. Bunun için üç yöntem vardır:

1. Alüminyum folyo ya da plastik film dolu ambalajın üzerine ısıl olarak yapıştırılır. Eğer bu kapatma yöntemi uygulanacak ise tava ya da kâse kenarının tasarımında bu yöntem göz önüne alınmalıdır. Herhangi bir ambalaja ısıl yapıştırma yöntemiyle kapak kapatma genellikle porsiyonluk yoğurt ve tatlı kâselerinde kullanılır.

2. Isıl olarak şekillendirilen plastikten sıkı geçen bir kapak doldurulan ambalajların üzerine ya elle ya da makineyle kapatılır. Sıkı bir şekilde geçirilen geçme kapaklar ambalajı yeniden kapatılabilir yapar.

3. Tava ve kaseler ısıl olarak yapıştırıldıktan sonra geçine kapak üzerine kapatılır. Bu tür bir kapatma yöntemi genellikle reçel, peynir ve benzeri uzunca bir sürede tüketilen gıda maddeleri ambalajında kullanılır. Yapıştırılan fleksibl folyo ambalajın kurcalanıp kurcalanmadığını belirtirken, geçme kapak ambalajın yeniden kapatılabilmesini sağlar.

Isıl Olarak Şekillendirilen Kapların Sağlanmasında Belirlenmesi Gereken Temel Kriterler :

Isıl olarak şekillendirilmiş tepsi, tava ve kâseler genellikle uzmanlaşmış bir üreticiden hazır olarak satın alınması yararlıdır. Çünkü yeni üretilecek bir kap için daima bir kalıba gereksinim vardır (bu da maliyet demektir) . Uzun süreli ve sık yapılan üretimler için çelikten yapılmış kalıplar kullanılır. Çelik kalıplar, çok dayanıklı olmakla beraber çok da pahalıdır. Kısa süreli üretimler için ahşap, alüminyum ya da reçine kalıplar kullanılır. Bu tip kalıplar, çelik kalıplardan daha ucuz olmakla beraber kullanım ömürleri sınırlıdır. Termoform kapların maliyetinin önemli bir bölümünü, kalıp üretimi maliyeti oluşturur. Ancak bu tür ambalajlarda uzun süreli üretimlerde yeni bir kalıpla çalışmak, yani standart ambalajlar dışında yeni bir kap üretmek rasyoneldir. Aksi takdirde maliyeti mümkün olduğu kadar aza indirmek amacıyla standart tepsi, tava ve kaselerden kullanmak doğrudur. Bu standart ürünlere, ayrıca ambalaj tüketicisinin gereksinimine göre baskı uygulanır. Bu nedenle kullanıcının standart boyutlar talep etmesi önerilir. Kalıptan çıkarmayı kolaylaştırmak, depolama ve taşımacılıkta üst üste istifleyebilmek için tepsi, tava ve kâseler konik olmalı (konik olanlar iç içe geçeceğinden silindirik olanlardan daha ucuza taşınır).